ΑΔΜΗΕ: Κίνδυνος διακοπών ρεύματος στην προσεχή δεκαετία

Η μελέτη επάρκειας ισχύος 2017-2027 του ΑΔΜΗΕ κάνει λόγο για ανεπαρκή αξιοπιστία του συστήματος ηλεκτροδότησης. Ποια είναι τα προβλήματα. Οι αντιφάσεις μεταξύ των μελετών του Διαχειριστή. Σύγχυση με τη διασύνδεση της Κρήτης.

Προβλήματα επάρκειας ισχύος θα αντιμετωπίσει το σύστημα της ηλεκτροδότησης της χώρας τη δεκαετία 2017-2027, με τις χρονιές 2020-2021 να είναι οι πιο επικίνδυνες, σύμφωνα με τη σχετική μελέτη του ΑΔΜΗΕ, που δόθηκε στη δημοσιότητα αυτές τις μέρες.

Ωστόσο, πριν από 11 μήνες,  η ίδια «μελέτη επάρκεια ισχύος» του Διαχειριστή, με αναφορά στα έτη «2017-2023», εμφανιζόταν πιο καθησυχαστική, γεγονός που προκαλεί εύλογα ερωτηματικά... Όπως για παράδειγμα, ενώ η φετινή τονίζει ότι το σύστημα ηλεκτροδότησης δεν μπορεί να καλύψει τις ανάγκες λειτουργώντας με αυτονομία, η περσινή δεν έκανε βαρύνουσα αναφορά στη σημασία που έχουν οι εισαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας.

Και δεν είναι μόνο αυτό το οξύμωρο! Στις αρχές του Μαΐου το Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του Εθνικού Συστήματος Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (2018-2027), πάλι του ΑΔΜΗΕ, δίνει τη δεύτερη ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης με την Αττική να έχει ολοκληρωθεί τον Δεκέμβριο του 2023, ενώ η τελευταία «μελέτη επάρκειας ισχύος 2017-2027» εκτιμά το καλώδιο να λειτουργεί το 2025, δηλαδή δύο χρόνια μετά!

Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά:

Ο ΑΔΜΗΕ έδωσε στη δημοσιότητα στις 30 Μαΐου τη μελέτη επάρκειας ισχύος για τις χρονιές 2017-2027. Με αυτή, αφού μελετά την πορεία της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, τα φορτία αιχμής, τις διαθέσιμες και μη αλλά και τις υπό ένταξη μονάδες παραγωγής ρεύματος, τις διασυνδέσεις, την ισχύ των ΑΠΕ, καταλήγει ούτε λίγο ούτε πολύ πως η αξιοπιστία του συστήματος ηλεκτροδότησης εξαρτάται από τις εισαγωγές ρεύματος, τις λιγνιτικές μονάδες και τη διαθεσιμότητά τους, αλλά και από την ηλεκτρική διασύνδεση της Κρήτης.

Ένας από τους βασικούς δείκτες που χρησιμοποιείται για τη μελέτη επάρκειας ισχύος είναι «η Αναµενόµενη Απώλεια Φορτίου (Loss of Load Expectetion, LOLE)» σε ώρες ανά έτος. Εκφράζει, δηλαδή, τις ώρες του έτους για τις οποίες το συγκεκριµένο σύστηµα παραγωγής δεν µπορεί να ικανοποιήσει πλήρως τη ζήτηση, ανεξαρτήτως του µεγέθους του ελλείµµατος κάθε ώρας».

Οι αποσύρσεις των λιγνιτικών μονάδων

Μία, επίσης, από τις κεντρικές παραδοχές για την εκπόνηση των σεναρίων είναι οι αποσύρσεις λιγνιτικών μονάδων της ΔΕΗ ΔΕΗ -2,90%. Ο ΑΔΜΗΕ λοιπόν αναφέρει στο κείμενο πως μέχρι το 2027 αποσύρονται οι δύο λιγνιτικές μονάδες του ΑΗΣ Αμυνταίου, οι τέσσερις του ΑΗΣ Καρδιάς αλλά και η «Μεγαλόπολη ΙΙΙ», συνολικής καθαρής ισχύος 1.903 MW. Όλη η καθαρή ισχύς όλων των λιγνιτικών μονάδων είναι 3.904 MW.

Από τα 1.903, τα περίπου 1.400 MW θα αντικατασταθούν με δύο μονάδες. Τη λιγνιτική «Πτολεμαΐδα V», η οποία εκτιμάται ότι θα μπει στο σύστημα το 2022, και του συνδυασμένου κύκλου με φυσικό αέριο της Μεγαλόπολης, η οποία ακόμη βρίσκεται σε καθεστώς δοκιμαστικής λειτουργίας.

Επιπλέον, δύο από τις πέντε μονάδες του ΑΗΣ Αγ. Δημητρίου ισχύος άνω των 600 MW θα μείνουν τη διετία 2017 και 2018 για μεγάλο διάστημα εκτός λειτουργίας, λόγω αναβάθμισης.

Οι ΑΗΣ Καρδιάς και Αμυνταίου θα αποσυρθούν τη διετία 2020-2021.

Από τα στοιχεία, προκύπτει ότι η διαθέσιμη λιγνιτική παραγωγή της ΔΕΗ ΔΕΗ -2,90% μειώνεται δραστικά, ενώ ο ΑΔΜΗΕ εγείρει και θέμα αυξημένων αναγκών σε εισαγωγές.

Ανεπαρκής αξιοπιστία

Τα συμπεράσματα της μελέτης επάρκειας ισχύος είναι:

· Η επάρκεια του συστήµατος ηλεκτροπαραγωγής κατά την επόµενη δεκαετία θα εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από τη συµβολή των διασυνδέσεων. Εφόσον είναι εφικτές εισαγωγές ενέργειας στα επίπεδα των περασµένων ετών, φαίνεται ότι στην πλειονότητα των περιπτώσεων, το σύστηµα θα µπορεί να ανταπεξέλθει επαρκώς στις απαιτήσεις της ζήτησης. Αντιθέτως, σε συνθήκες αυτόνοµης λειτουργίας, η αξιοπιστία του συστήµατος κρίνεται ανεπαρκής στην πλειονότητα των περιπτώσεων.

· Η ταυτόχρονη απόσυρση των µονάδων των ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αµυνταίου δηµιουργεί κίνδυνο για την επάρκεια του συστήµατος κατά τη διετία 2020-2021, καθώς ο δείκτης LOLE αυξάνει σηµαντικά. Ιδίως υπό δυσµενείς συνθήκες (ξηρό υδραυλικό έτος), η αξιοπιστία του συστήµατος ηλεκτροπαραγωγής µπορεί να χαρακτηριστεί ως ανεπαρκής, παρά τη συµβολή των διασυνδέσεων.

· Η αναµενόµενη ένταξη της νέας µονάδας Πτολεµαΐδας V στις αρχές του 2022 φαίνεται τα αντισταθµίζει την απώλεια των µονάδων των ΑΗΣ Καρδιάς και ΑΗΣ Αµυνταίου, βελτιώνοντας τις τιµές του δείκτη LOLE και διατηρώντας τες, στην πλειονότητα των περιπτώσεων, σε ιδιαίτερα χαµηλές τιµές µέχρι το 2025, θεωρώντας τυπική τη συµβολή των διασυνδέσεων. Παρά τη βελτίωση των δεικτών αξιοπιστίας συγκριτικά µε τη διετία 2020-2021, η ικανοποίηση της ζήτησης φαίνεται ότι θα εξαρτάται σε σηµαντικό βαθµό από τις εισαγωγές καθώς η αξιοπιστία του συστήµατος ηλεκτροπαραγωγής σε συνθήκες αυτονοµίας κρίνεται ακόµα ανεπαρκής, ιδίως υπό δυσµενείς συνθήκες. Τυχόν καθυστέρηση στην ένταξη της νέας αυτής µονάδας θα έχει δυσµενείς επιπτώσεις στην επάρκεια του συστήµατος, ενώ ο αυξηµένος κίνδυνος µη επαρκούς κάλυψης της ζήτησης θα παραµένει και µετά τη διετία 2020-2021, µέχρι την ένταξή της.

· Η ανάληψη της συνολικής ζήτησης της Κρήτης αρχές του 2025 και η απόσυρση της Μεγαλόπολης III στο τέλος του 2025 έχουν ως αποτέλεσµα την εκ νέου αύξηση των τιµών του δείκτη LOLE, καθιστώντας το σύστηµα ηλεκτροπαραγωγής πλήρως εξαρτηµένο από τις διασυνδέσεις.

Οι αντιφάσεις με την Κρήτη

Εντύπωση προκαλούν οι αναφορές του ΑΔΜΗΕ για τον χρόνο ολοκλήρωσης του έργου της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης.

Η αναφερόμενη μελέτη επάρκειας ισχύος κάνει σενάριο, δείχνοντας την ολοκλήρωσή της το 2025. Αντίθετα, στο Δεκαετές Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΜΗΕ που δημοσιεύτηκε στις αρχές του Μαΐου αναφέρει ότι η απλή διασύνδεση Λακωνίας-Χανίων θα είναι έτοιμη τον Φεβρουάριο του 2020, ενώ η δεύτερη Αττικής-Κρήτης θα είναι τον Δεκέμβριο του 2023.

Η διπλή διασύνδεση της Κρήτης με το ηπειρωτικό σύστημα ηλεκτροδότησης είναι ζωτικής σημασίας για το νησί, καθώς μέχρι το 2020 η ΔΕΗ ΔΕΗ -2,90% θα πρέπει, για περιβαλλοντικούς λόγους, να αποσύρει τις ντιζελοκίνητες μονάδες παραγωγής ρεύματος.

Η χρονική καθυστέρηση θα επιφέρει μπλακ άουτ στο νησί, το οποίο δεν θα μπορεί να καλύψει τη ζήτηση.

Όμως ο ΑΔΜΗΕ, όπως προαναφέρθηκε, κάνει λόγο και για προβλήματα επάρκειας που μπορεί να προκαλέσει σε όλο το σύστημα ηλεκτροδότησης η διασύνδεση της Κρήτης. Η ανάληψη όλης της ζήτησης από το ηπειρωτικό σύστημα, σε συνδυασμό με τη μειωμένη παραγωγή ρεύματος, θα προκαλέσει προβλήματα επάρκειας ισχύος