Ο Phillip Blond και οι Κόκκινοι Συντηρητικοί κριτικάρουν το νεοφιλελευθερισμό από τα δεξιά και ανανεώνουν τη συντηρητική ιδεολογία
Στις 25 Νοεμβρίου του 2009 ο Phillip Blond παρουσίαζε
το νέο του think tank και όσοι είχαν πάρει πρόσκληση για να την παρακολουθήσουν αισθάνονταν τυχεροί. Συνήθως οι ομιλίες πολιτικών φιλοσόφων δεν προσελκύουν πολύ κόσμο αλλά εκείνο το πρωί η μεγάλη Βικτωριανή αίθουσα στο Westminster ήταν ασφυκτικά γεμάτη, και η ασφάλεια κατηύθυνε τον κόσμο που συνέχιζε να καταφθάνει σε ένα διπλανό δωμάτιο για να την δουν από την τηλεόραση. Μέσα στο κτήριο βρίσκονταν σχεδόν σύσσωμη η αγγλική συντηρητική πολιτική σκηνή: πολιτικοί, βουλευτές, λομπίστες και δημοσιογράφοι. Απ' έξω οι φωτογράφοι και οι υπεύθυνοι δημοσίων σχέσεων για την υποδοχή των προσκεκλημένων. Αν δεν είχαν έρθει για να ακούσουν τον Blond, ο οποίος θεωρούνταν ήδη ο πιο επηρεαστικός διανοητής του Westminster - "φιλόσοφο-βασιλιά των Τόρις" τον είχε ανακηρύξει ο New Statesman- σίγουρα είχαν έρθει για τον David Cameron. O Cameron, τότε αρχηγός της αντιπολίτευσης θα προλόγιζε τον Blond και για τους αναλυτές αυτή η σπάνια κίνηση έδειχνε την επιρροή που ασκούσε στον μέλλοντα πρωθυπουργό ο πρώην καθηγητής θεολογίας. "Δεν υπάρχει πιο σημαντική στιγμή από ότι τώρα για βαθεία και ριζοσπαστική σκέψη για τις αλλαγές που χρειάζεται η χώρα" είπε ο Cameron καλωσορίζοντας το think tank με το όνομα ResPublica. Το 2009 η Βρετανία είχε απογοητευθεί από τους Εργατικούς και οι Τόρις χρειάζονταν ένα πολιτικό όραμα για να κερδίσουν τις εκλογές. H ιδέα του Blond για την Μεγάλη Κοινωνία ήταν η κεντρική πολιτική πρόταση των Συντηρητικών το 2010 και αποδείχτηκε ο πιο πειστικός τρόπος για να προσελκύσουν τους κεντρώους ψηφοφόρους. Τριάντα χρόνια μετά την Θάτσερ η δεξιά παράταξη είχε καταφέρει να ανανεώσει την ιδεολογία της. Το πρόγραμμα της Μεγάλης Κοινωνίας που ήδη εφαρμόζεται είναι αποτέλεσμα της σκέψης του Blond και προβλέπει μεταξύ άλλων την αποκέντρωση της εξουσίας από το κράτος στις τοπικές κοινωνίες, την χρηματοδότηση και την ενδυνάμωσή τους.
Ο Blond περιγράφει τον εαυτό του ως Κόκκινο Τόρι. Όταν του ζητάω να μου ορίσει τι είναι ακριβώς αυτή η μερίδα συντηρητικών μου λέει ότι "ο κόκκινος Τόρυ είναι αυτός που καταλαβαίνει τι πρέπει να συντηρήσουν οι Συντηρητικοί: την οικογένεια, τις κοινωνικές σχέσεις, τους θεσμούς και τις παραδόσεις. Αν δεν το κάνουμε θα δημιουργήσουμε ανήθικα, απομονωμένα άτομα που επιδιώκουν τις πιο επιζήμιες μορφές κέρδους. Πιστεύουμε ότι το ισχύον οικονομικό πρότυπο υπηρετεί τους λίγους αντί για τους πολλούς και ότι χρειαζόμαστε νέα μοντέλα που δημιουργούν ιδιοκτησία για όλες τις κοινωνικές τάξεις και τα μέσα εισόδου στην αγορά ώστε οι άνθρωποι όχι μόνο να έχουν ιδιοκτησία αλλά να μπορούν να εμπορευθούν. Αν δεν το κάνουμε θα έχουμε το παλιό φιλελεύθερο μοντέλο με τις αποξενωμένες οικογένειες και τις διαλυμένες σχέσεις".
Το μανιφέστο των ιδεών των Κόκκινων Τόρι δημοσιεύθηκε το Φεβρουάριο του 2009 στο περιοδικό Prospect και ο Blond συνοψίζει την βασική του πρόταση ως εξής: "η τρέχουσα πολιτική στην Δύση είναι αριστερή στην κουλτούρα και δεξιά στην οικονομία. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι το αντίστροφο". Η κρίση είναι για τον Blond αυτή που αποδεικνύει την αποτυχία του νεο-φιλελεύθερου μοντέλου στην οικονομία το οποίο συνδέει με τον κοινωνικό φιλελευθερισμό. Ως συντηρητικός πιστεύει ότι και τα δύο είναι αποτέλεσμα της αριστερής σκέψης. "Όλη η πολιτική που ακολουθήθηκε στην Δύση μετά τον Β Παγκόσμιο ταλαντεύεται ανάμεσα στη συλλογικότητα και τον ατομισμό και η κρατούσα άποψη είναι ότι ο πρώτος αναφέρεται στην αριστερά και ο δεύτερος στην δεξιά. Πιστεύω ότι αυτός ο συνδυασμός είναι επιζήμιος. Δημιουργεί μια κοινωνία που προωθεί τα συμφέροντα του κράτους και όχι του λαού. Το κράτος συγκεντρώνει την εξουσία και παράγεται πολιτική που είναι αντιδημοκρατική και μη αντιπροσωπευτική. Στον ιδιωτικό τομέα δημιουργεί τη μονοπώληση και τη συγκέντρωση του πλούτου στους λίγους πράγμα που αυξάνει τον ανδραποδισμό του πληθυσμού. Το αποτέλεσμα αυτής της διαλεκτικής συλλογικότητας και ατομισμού είναι απομονωμένα άτομα χωρίς οικογενειακούς δεσμούς και σχέσεις εμπιστοσύνης τα οποία ανταγωνίζονται στην αγορά. Εγώ υποστηρίζω ότι αυτό είναι στην ουσία φιλελευθερισμός ή μια διεστραμμένη εκδοχή του φιλελευθερισμού που επικρατεί μετά το 1945".
Ακόμα και τώρα μετά την παγκόσμια κρίση του 2008 και την κρίση χρέους οι συντηρητικές παρατάξεις βρίσκονται σε δυσκολία να αποχωριστούν το νεοφιλελεύθερο δόγμα. Νοσταλγοί της Θάτσερ εκτός από την Αγγλία υπάρχουν και στην Ελλάδα την ίδια στιγμή που παγκοσμίως αμφισβητείται από αριστερά και δεξιά η λειτουργία της ελεύθερης αγοράς. Για τον Blond το πρόβλημα ξεκίνησε από τα αριστερά και κατέληξε δεξιά. “Στην δεκαετία του 60 για πρώτη φορά δημιουργήθηκε ένα πολιτικό άτομο και το είδαμε στους ανθρώπους που ακολουθούσαν τον RD Laing και τον Marcuse και ήθελαν τον κόσμο τελείως με τους δικούς τους όρους. Αυτός ο κοινωνικός φιλελευθερισμός του 60 δημιούργησε τον οικονομικό φιλελευθερισμό που είδαμε στην δεκαετία του 70 και μετά με την Θάτσερ και τον Ρήγκαν. Αφού οι άνθρωποι είχαν κοινωνίες με τους δικούς τους όρους ήθελαν και οικονομία με τους δικούς τους όρους. Αυτό το μείγμα είναι που δημιουργεί την σύγχρονη πολιτική και για αυτό θεωρώ ότι ο φιλελευθερισμός προέρχεται από την αριστερά. Αν είναι να αντισταθούμε σε αυτό το συλλογικό κράτος και την μονοπωλιακή αγορά πρέπει να δούμε τα αποτελέσματα αυτής της φιλελεύθερης σύμβασης. Οικονομικά έχει συγκεντρώσει τον πλούτο σε λίγους και έχει αφαιρέσει την εξουσία από την πλειοψηφία του πληθυσμού που εξαρτάται πλέον μόνο από μισθούς χωρίς ιδιοκτησία. Το πρόβλημα είναι ότι οι μισθοί αποδίδουν όλο και λιγότερα και οι άνθρωποι δεν τα βγάζουν πέρα. Η οικονομία λειτουργεί έτσι ώστε να δημιουργεί μονοπώλια και ολιγοπώλια που κατέχουν τον πλούτο και έχουν γίνει προσοδοθηρικοί οικονομικοί οργανισμοί. Δημιουργήσαμε μια προσοδοθηρική οικονομία όπου η κυρίαρχη εξουσία έχει την ιδιοκτησία και δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα να την αμφισβητήσεις. Δεν έχουμε πραγματική ελεύθερη αγορά, αλλά μονοπωλιακή. Χρειαζόμαστε λοιπόν ριζοσπαστικούς αντιμονοπωλιακούς νόμους και τρόπους να διαλύσουμε την συγκέντρωση του πλούτου και να ανοίξουμε τις αγορές ώστε ο μέσος άνθρωπος να έχει ιδιοκτησία και να έχει έσοδα παραπάνω από ότι θα είχε με έναν μισθό”.
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του συνθήματος “η εργασία είναι δουλεία” και μπορείς να τις δεις όλες στους τοίχους των Εξαρχείων. Όταν ο Blond που κάθε άλλο παρά αριστερός είναι μου λέει κάτι παρόμοιο μου προκαλεί έκπληξη παρόλο που ξέρω ότι στην Αγγλία εκφράζει παρόμοιες ιδέες με τους Γαλάζιους Εργατικούς και αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία από τους παραδοσιακούς δεξιούς βουλευτές. "Η δεξιά πλέον αναγνωρίζει ότι έχουμε δημιουργήσει τεράστια συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας που εμποδίζει την πρόοδο του μέσου ανθρώπου στο όνομα της ελεύθερης αγοράς. Στην Ελλάδα έχετε αυτές τις διαδηλώσεις γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι εξαρτώνται από μισθούς, δεν έχουν άλλο εισόδημα. Όταν δημιουργείς αυτή την κοινωνία στην ουσία δημιουργείς ξανά την δουλεία. Πρόκειται για την ανασυγκρότηση της φεουδαρχίας και αυτοί οι φεουδάρχες είναι πια διεθνείς και εμποδίζουν όλους τους άλλους να προοδεύσουν. Οπότε χρειαζόμαστε δύο στρατηγικές. Η μία είναι η ανακεφαλαιοποίηση, όχι των τραπεζών, αλλά των ανθρώπων. Πρέπει να επιτρεψουμε στους ανθρώπους που τώρα κατέχουν μόνο την εργασία τους, να έχουν κάποιο στοιχείο ιδιοκτησίας που θα τους επιτρέψει να μπουν στην αγορά και να βελτιώσουν την ζωή τους. Επίσης χρειαζόμαστε καινούργια πρότυπα ώστε να ανοίξουμε αυτές τις αγορές γιατί τώρα υπάρχουν κλειστές αντι-ανταγωνιστικές διεργασίες. Είναι δύσκολο να ανταγωνιστείς τώρα σε αυτές με τις μεγάλες πολυεθνικές που συχνά στηρίζονται και από το κράτος. Μία από τις βασικές ιδέες της Μεγάλης Κοινωνίας είναι η σύσταση λαϊκών συμμετοχικών επιχειρήσεων σε τοπικό επίπεδο που θα προσφέρουν δημόσιες υπηρεσίες στην θέση του κράτους".
Ο Blond που είναι 45 χρονών μεγάλωσε στο Liverpool την εποχή που ο αγγλικός βορράς υπέφερε από την ανεργία που είχε προκαλέσει η αποβιομηχανοποίηση. Ο πατέρας του είχε ξαναπαντρευτεί και ο ίδιος θεωρεί ότι αυτός και ο ετεροθαλής του αδελφός, ο ηθοποιός Daniel Craig είχαν την τυπική φιλελεύθερη ανατροφή των παιδιών του 60. Σπούδασε θεολογία και φιλοσοφία και είναι προφανές ότι αυτό το background έχει επηρεάσει την σκέψη του που συνδέει την ηθική με την οικονομία. Θεωρεί ότι η απελευθέρωση στα ήθη που εισήγαγε η γενιά του 60 ουσιαστικά δημιούργησε τα προβλήματα των διαλυμένων οικογενειών και κατέστρεψε την ηθική της μέσης και εργατικής τάξης. Το αποτέλεσμα ήταν ο φιλελευθερισμός του 80 που στην συνέχεια πρότεινε το αμοραλιστικό πρότυπο της επιδίωξης του ατομικού κέρδους. Όταν μιλάμε για τις καλοκαιρινές καταστροφές στο Βόρειο Λονδίνο μου λέει ότι τα θεωρεί αποτέλεσμα αυτών των δύο και ότι το πρόγραμμα της Μεγάλης Κοινωνίας έχει αυτό ακριβώς τον στόχο να ενισχύσει αυτές τις μικρές κοινότητες. "Και στην Αμερική το κίνημα της κατάληψης της Wall Street όπως και το Tea Party αναγνωρίζουν τις μισές αλήθειες, το πρώτο με την κριτική του στην αγορά και το δεύτερο για το ρόλο του κράτους. Προφανώς πρόκειται για δύο ακραίες θέσεις που όμως αναγκαστικά θα μπουν στο mainstream γιατί μιλάνε για γνήσια προβλήματα".
Στις αρχές του 80 η Θάτσερ αποφάσισε ότι η Αγγλία θα επωφελούνταν αν δημιουργούσε μια οικονομία βασισμένη στις υπηρεσίες και όχι στην βιομηχανία. Η Αγγλία που ήταν μια παραδοσιακή βιομηχανική δύναμη κινείται πλέον από το City σε αντίθεση με τη Γερμανία και την Γαλλία που δεν θεώρησαν ότι πρέπει να κλείσουν τα εργοστάσιά τους. Ήταν μια πολιτική απόφαση για αποδυνάμωση των συνδικάτων και των Εργατικών, στην ουσία μια επιλογή βασισμένη σε ιδεολογία. O Blond ως ακαδημαϊκός έχει μάθει να αναγνωρίζει την ιδεολογική βάση των οικονομικών αποφάσεων και θεωρεί και την ευρωπαϊκή κρίση χρέους αποτέλεσμα του νεοφιλελευθερισμού. "Οι δαπάνες των κρατών ήταν βασισμένες σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που ήταν λανθασμένο. Βασιζόταν στην ιδέα ότι μπορούμε να έχουμε για πάντα αύξηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και επομένως ατελείωτη πίστωση για να τα πληρώνουμε. Αυτό δεν είναι μοντέλο παραγωγής αλλά κατανάλωσης και για αυτό και δεν μπορούσε να διατηρηθεί. Ακολουθούμε στην ουσία από το 45 ένα κεϋνσιανό μοντέλο. Το κράτος έχει αναθέσει την πρωτοβουλία για τόνωση της αγοράς στα άτομα και τα νοικοκυριά. Τα τελευταία 10 το χρέος που συσσώρευαν τα νοικοκυριά χρηματοδότησε την έκρηξη ανάπτυξης. Το δύσκολο πλέον είναι ότι κανείς δεν ξέρει από που θα προκύψει η ανάπτυξη μακροοικονομικά, γιατί δεν μπορεί πια να διαμορφωθεί με έναν κεϋνσιανό τρόπο. Αν μπορέσουμε να αναπτύξουμε καινούργιους τρόπους καινοτομιών και ιδιοκτησίας τότε θα έχουμε πιο λειτουργικά επιχειρηματικά μοντέλα για να ανταγωνιστούμε. Αν δεν αναβαθμιστεί όμως το μέσο επίπεδο προσόντων σε μια χώρα δεν θα μπορεί να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια αγορά. Οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης έχουν πρόβλημα ακριβώς στο επίπεδο των μέσων προσόντων και η κρίση υπογραμμίζει αυτή την ανάγκη για αλλαγή".
Μετά το 2008 όλο και περισσότεροι πολιτικοί επιστήμονες και οικονομολόγοι μελετώντας την ανάγκη για αλλαγή καταρρίπτουν τους μύθους της ελεύθερης αγοράς. Η κριτική τους έρχεται και από την αριστερή και την δεξιά παράδοση και αναδιαμορφώνει το χώρο του κέντρου. Την ημέρα που μίλησα με τον Blond είχε ήδη γυρίσει από περιοδεία στην Αμερική και είχε προγραμματίσει συνεντεύξεις με μέσα ενημέρωσης από την Δανία, την Ισπανία και την Ιταλία. Στην αναζήτηση για την επόμενη λύση συμβαδίζουμε με τον υπόλοιπο κόσμο.
http://www.tovima.gr/
Στις 25 Νοεμβρίου του 2009 ο Phillip Blond παρουσίαζε
Ο Blond περιγράφει τον εαυτό του ως Κόκκινο Τόρι. Όταν του ζητάω να μου ορίσει τι είναι ακριβώς αυτή η μερίδα συντηρητικών μου λέει ότι "ο κόκκινος Τόρυ είναι αυτός που καταλαβαίνει τι πρέπει να συντηρήσουν οι Συντηρητικοί: την οικογένεια, τις κοινωνικές σχέσεις, τους θεσμούς και τις παραδόσεις. Αν δεν το κάνουμε θα δημιουργήσουμε ανήθικα, απομονωμένα άτομα που επιδιώκουν τις πιο επιζήμιες μορφές κέρδους. Πιστεύουμε ότι το ισχύον οικονομικό πρότυπο υπηρετεί τους λίγους αντί για τους πολλούς και ότι χρειαζόμαστε νέα μοντέλα που δημιουργούν ιδιοκτησία για όλες τις κοινωνικές τάξεις και τα μέσα εισόδου στην αγορά ώστε οι άνθρωποι όχι μόνο να έχουν ιδιοκτησία αλλά να μπορούν να εμπορευθούν. Αν δεν το κάνουμε θα έχουμε το παλιό φιλελεύθερο μοντέλο με τις αποξενωμένες οικογένειες και τις διαλυμένες σχέσεις".
Η δεξιά πλέον αναγνωρίζει ότι έχουμε δημιουργήσει τεράστια συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας που εμποδίζει την πρόοδο του μέσου ανθρώπου στο όνομα της ελεύθερης αγοράς.
Το μανιφέστο των ιδεών των Κόκκινων Τόρι δημοσιεύθηκε το Φεβρουάριο του 2009 στο περιοδικό Prospect και ο Blond συνοψίζει την βασική του πρόταση ως εξής: "η τρέχουσα πολιτική στην Δύση είναι αριστερή στην κουλτούρα και δεξιά στην οικονομία. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι το αντίστροφο". Η κρίση είναι για τον Blond αυτή που αποδεικνύει την αποτυχία του νεο-φιλελεύθερου μοντέλου στην οικονομία το οποίο συνδέει με τον κοινωνικό φιλελευθερισμό. Ως συντηρητικός πιστεύει ότι και τα δύο είναι αποτέλεσμα της αριστερής σκέψης. "Όλη η πολιτική που ακολουθήθηκε στην Δύση μετά τον Β Παγκόσμιο ταλαντεύεται ανάμεσα στη συλλογικότητα και τον ατομισμό και η κρατούσα άποψη είναι ότι ο πρώτος αναφέρεται στην αριστερά και ο δεύτερος στην δεξιά. Πιστεύω ότι αυτός ο συνδυασμός είναι επιζήμιος. Δημιουργεί μια κοινωνία που προωθεί τα συμφέροντα του κράτους και όχι του λαού. Το κράτος συγκεντρώνει την εξουσία και παράγεται πολιτική που είναι αντιδημοκρατική και μη αντιπροσωπευτική. Στον ιδιωτικό τομέα δημιουργεί τη μονοπώληση και τη συγκέντρωση του πλούτου στους λίγους πράγμα που αυξάνει τον ανδραποδισμό του πληθυσμού. Το αποτέλεσμα αυτής της διαλεκτικής συλλογικότητας και ατομισμού είναι απομονωμένα άτομα χωρίς οικογενειακούς δεσμούς και σχέσεις εμπιστοσύνης τα οποία ανταγωνίζονται στην αγορά. Εγώ υποστηρίζω ότι αυτό είναι στην ουσία φιλελευθερισμός ή μια διεστραμμένη εκδοχή του φιλελευθερισμού που επικρατεί μετά το 1945".
Ακόμα και τώρα μετά την παγκόσμια κρίση του 2008 και την κρίση χρέους οι συντηρητικές παρατάξεις βρίσκονται σε δυσκολία να αποχωριστούν το νεοφιλελεύθερο δόγμα. Νοσταλγοί της Θάτσερ εκτός από την Αγγλία υπάρχουν και στην Ελλάδα την ίδια στιγμή που παγκοσμίως αμφισβητείται από αριστερά και δεξιά η λειτουργία της ελεύθερης αγοράς. Για τον Blond το πρόβλημα ξεκίνησε από τα αριστερά και κατέληξε δεξιά. “Στην δεκαετία του 60 για πρώτη φορά δημιουργήθηκε ένα πολιτικό άτομο και το είδαμε στους ανθρώπους που ακολουθούσαν τον RD Laing και τον Marcuse και ήθελαν τον κόσμο τελείως με τους δικούς τους όρους. Αυτός ο κοινωνικός φιλελευθερισμός του 60 δημιούργησε τον οικονομικό φιλελευθερισμό που είδαμε στην δεκαετία του 70 και μετά με την Θάτσερ και τον Ρήγκαν. Αφού οι άνθρωποι είχαν κοινωνίες με τους δικούς τους όρους ήθελαν και οικονομία με τους δικούς τους όρους. Αυτό το μείγμα είναι που δημιουργεί την σύγχρονη πολιτική και για αυτό θεωρώ ότι ο φιλελευθερισμός προέρχεται από την αριστερά. Αν είναι να αντισταθούμε σε αυτό το συλλογικό κράτος και την μονοπωλιακή αγορά πρέπει να δούμε τα αποτελέσματα αυτής της φιλελεύθερης σύμβασης. Οικονομικά έχει συγκεντρώσει τον πλούτο σε λίγους και έχει αφαιρέσει την εξουσία από την πλειοψηφία του πληθυσμού που εξαρτάται πλέον μόνο από μισθούς χωρίς ιδιοκτησία. Το πρόβλημα είναι ότι οι μισθοί αποδίδουν όλο και λιγότερα και οι άνθρωποι δεν τα βγάζουν πέρα. Η οικονομία λειτουργεί έτσι ώστε να δημιουργεί μονοπώλια και ολιγοπώλια που κατέχουν τον πλούτο και έχουν γίνει προσοδοθηρικοί οικονομικοί οργανισμοί. Δημιουργήσαμε μια προσοδοθηρική οικονομία όπου η κυρίαρχη εξουσία έχει την ιδιοκτησία και δεν υπάρχει καμιά δυνατότητα να την αμφισβητήσεις. Δεν έχουμε πραγματική ελεύθερη αγορά, αλλά μονοπωλιακή. Χρειαζόμαστε λοιπόν ριζοσπαστικούς αντιμονοπωλιακούς νόμους και τρόπους να διαλύσουμε την συγκέντρωση του πλούτου και να ανοίξουμε τις αγορές ώστε ο μέσος άνθρωπος να έχει ιδιοκτησία και να έχει έσοδα παραπάνω από ότι θα είχε με έναν μισθό”.
Υπάρχουν πολλές παραλλαγές του συνθήματος “η εργασία είναι δουλεία” και μπορείς να τις δεις όλες στους τοίχους των Εξαρχείων. Όταν ο Blond που κάθε άλλο παρά αριστερός είναι μου λέει κάτι παρόμοιο μου προκαλεί έκπληξη παρόλο που ξέρω ότι στην Αγγλία εκφράζει παρόμοιες ιδέες με τους Γαλάζιους Εργατικούς και αντιμετωπίστηκε με δυσπιστία από τους παραδοσιακούς δεξιούς βουλευτές. "Η δεξιά πλέον αναγνωρίζει ότι έχουμε δημιουργήσει τεράστια συγκέντρωση πλούτου και εξουσίας που εμποδίζει την πρόοδο του μέσου ανθρώπου στο όνομα της ελεύθερης αγοράς. Στην Ελλάδα έχετε αυτές τις διαδηλώσεις γιατί οι περισσότεροι άνθρωποι εξαρτώνται από μισθούς, δεν έχουν άλλο εισόδημα. Όταν δημιουργείς αυτή την κοινωνία στην ουσία δημιουργείς ξανά την δουλεία. Πρόκειται για την ανασυγκρότηση της φεουδαρχίας και αυτοί οι φεουδάρχες είναι πια διεθνείς και εμποδίζουν όλους τους άλλους να προοδεύσουν. Οπότε χρειαζόμαστε δύο στρατηγικές. Η μία είναι η ανακεφαλαιοποίηση, όχι των τραπεζών, αλλά των ανθρώπων. Πρέπει να επιτρεψουμε στους ανθρώπους που τώρα κατέχουν μόνο την εργασία τους, να έχουν κάποιο στοιχείο ιδιοκτησίας που θα τους επιτρέψει να μπουν στην αγορά και να βελτιώσουν την ζωή τους. Επίσης χρειαζόμαστε καινούργια πρότυπα ώστε να ανοίξουμε αυτές τις αγορές γιατί τώρα υπάρχουν κλειστές αντι-ανταγωνιστικές διεργασίες. Είναι δύσκολο να ανταγωνιστείς τώρα σε αυτές με τις μεγάλες πολυεθνικές που συχνά στηρίζονται και από το κράτος. Μία από τις βασικές ιδέες της Μεγάλης Κοινωνίας είναι η σύσταση λαϊκών συμμετοχικών επιχειρήσεων σε τοπικό επίπεδο που θα προσφέρουν δημόσιες υπηρεσίες στην θέση του κράτους".
Ο Blond που είναι 45 χρονών μεγάλωσε στο Liverpool την εποχή που ο αγγλικός βορράς υπέφερε από την ανεργία που είχε προκαλέσει η αποβιομηχανοποίηση. Ο πατέρας του είχε ξαναπαντρευτεί και ο ίδιος θεωρεί ότι αυτός και ο ετεροθαλής του αδελφός, ο ηθοποιός Daniel Craig είχαν την τυπική φιλελεύθερη ανατροφή των παιδιών του 60. Σπούδασε θεολογία και φιλοσοφία και είναι προφανές ότι αυτό το background έχει επηρεάσει την σκέψη του που συνδέει την ηθική με την οικονομία. Θεωρεί ότι η απελευθέρωση στα ήθη που εισήγαγε η γενιά του 60 ουσιαστικά δημιούργησε τα προβλήματα των διαλυμένων οικογενειών και κατέστρεψε την ηθική της μέσης και εργατικής τάξης. Το αποτέλεσμα ήταν ο φιλελευθερισμός του 80 που στην συνέχεια πρότεινε το αμοραλιστικό πρότυπο της επιδίωξης του ατομικού κέρδους. Όταν μιλάμε για τις καλοκαιρινές καταστροφές στο Βόρειο Λονδίνο μου λέει ότι τα θεωρεί αποτέλεσμα αυτών των δύο και ότι το πρόγραμμα της Μεγάλης Κοινωνίας έχει αυτό ακριβώς τον στόχο να ενισχύσει αυτές τις μικρές κοινότητες. "Και στην Αμερική το κίνημα της κατάληψης της Wall Street όπως και το Tea Party αναγνωρίζουν τις μισές αλήθειες, το πρώτο με την κριτική του στην αγορά και το δεύτερο για το ρόλο του κράτους. Προφανώς πρόκειται για δύο ακραίες θέσεις που όμως αναγκαστικά θα μπουν στο mainstream γιατί μιλάνε για γνήσια προβλήματα".
Στις αρχές του 80 η Θάτσερ αποφάσισε ότι η Αγγλία θα επωφελούνταν αν δημιουργούσε μια οικονομία βασισμένη στις υπηρεσίες και όχι στην βιομηχανία. Η Αγγλία που ήταν μια παραδοσιακή βιομηχανική δύναμη κινείται πλέον από το City σε αντίθεση με τη Γερμανία και την Γαλλία που δεν θεώρησαν ότι πρέπει να κλείσουν τα εργοστάσιά τους. Ήταν μια πολιτική απόφαση για αποδυνάμωση των συνδικάτων και των Εργατικών, στην ουσία μια επιλογή βασισμένη σε ιδεολογία. O Blond ως ακαδημαϊκός έχει μάθει να αναγνωρίζει την ιδεολογική βάση των οικονομικών αποφάσεων και θεωρεί και την ευρωπαϊκή κρίση χρέους αποτέλεσμα του νεοφιλελευθερισμού. "Οι δαπάνες των κρατών ήταν βασισμένες σε ένα μοντέλο ανάπτυξης που ήταν λανθασμένο. Βασιζόταν στην ιδέα ότι μπορούμε να έχουμε για πάντα αύξηση της αξίας των περιουσιακών στοιχείων και επομένως ατελείωτη πίστωση για να τα πληρώνουμε. Αυτό δεν είναι μοντέλο παραγωγής αλλά κατανάλωσης και για αυτό και δεν μπορούσε να διατηρηθεί. Ακολουθούμε στην ουσία από το 45 ένα κεϋνσιανό μοντέλο. Το κράτος έχει αναθέσει την πρωτοβουλία για τόνωση της αγοράς στα άτομα και τα νοικοκυριά. Τα τελευταία 10 το χρέος που συσσώρευαν τα νοικοκυριά χρηματοδότησε την έκρηξη ανάπτυξης. Το δύσκολο πλέον είναι ότι κανείς δεν ξέρει από που θα προκύψει η ανάπτυξη μακροοικονομικά, γιατί δεν μπορεί πια να διαμορφωθεί με έναν κεϋνσιανό τρόπο. Αν μπορέσουμε να αναπτύξουμε καινούργιους τρόπους καινοτομιών και ιδιοκτησίας τότε θα έχουμε πιο λειτουργικά επιχειρηματικά μοντέλα για να ανταγωνιστούμε. Αν δεν αναβαθμιστεί όμως το μέσο επίπεδο προσόντων σε μια χώρα δεν θα μπορεί να ανταγωνιστεί στην παγκόσμια αγορά. Οι περισσότερες χώρες της Ευρώπης έχουν πρόβλημα ακριβώς στο επίπεδο των μέσων προσόντων και η κρίση υπογραμμίζει αυτή την ανάγκη για αλλαγή".
Μετά το 2008 όλο και περισσότεροι πολιτικοί επιστήμονες και οικονομολόγοι μελετώντας την ανάγκη για αλλαγή καταρρίπτουν τους μύθους της ελεύθερης αγοράς. Η κριτική τους έρχεται και από την αριστερή και την δεξιά παράδοση και αναδιαμορφώνει το χώρο του κέντρου. Την ημέρα που μίλησα με τον Blond είχε ήδη γυρίσει από περιοδεία στην Αμερική και είχε προγραμματίσει συνεντεύξεις με μέσα ενημέρωσης από την Δανία, την Ισπανία και την Ιταλία. Στην αναζήτηση για την επόμενη λύση συμβαδίζουμε με τον υπόλοιπο κόσμο.
http://www.tovima.gr/
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου