Αλλάζει ο λογαριασμός ρεύματος: Τιμολόγια διαφορετικών ταχυτήτων και ενεργειακές αναβαθμίσεις κατοικιών στο μενού των παρόχων ενέργειας

 

 της Μαριάννας Τζάννε - από το newmoney.gr

Σε νέα εποχή περνά από τον προσεχή Σεπτέμβριο η λιανική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας, με τους προμηθευτές ρεύματος να αποκτούν μεγαλύτερη ευελιξία στη τιμολόγηση των προϊόντων τους και να αναλαμβάνουν ενεργό ρόλο στην υλοποίηση έργων εξοικονόμησης ενέργειας επεκτείνοντας σημαντικά το πεδίο των υπηρεσιών τους.

Στο νέο Οδικό Χάρτη για την Ενεργειακή αναβάθμιση των κτιρίων οι εταιρείες προμήθειας αποκτούν τη δυνατότητα να προσφέρουν χρηματοδοτικά σχήματα για παρεμβάσεις σε κατοικίες, με το κόστος να αποπληρώνεται τμηματικά μέσω των λογαριασμών ηλεκτρικού ρεύματος, βάσει συγκεκριμένων κανόνων που θα διασφαλίζουν διαφάνεια και προβλεψιμότητα.

Σύνθετα προϊόντα

Η πρωτοβουλία αυτή ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη σύνθετων ενεργειακών προϊόντων, όπου η τιμή της κιλοβατώρας συνδυάζεται με υπηρεσίες αναβάθμισης του κτιριακού αποθέματος, ενισχύοντας τόσο την ανταγωνιστικότητα των παρόχων όσο και τη συνολική αποδοτικότητα του ενεργειακού συστήματος. Στην αγορά αντίστοιχα προγράμματα λανσάρουν ήδη προμηθευτές ενέργειας διαφημίζοντας δωρεάν κατανάλωση ρεύματος για ένα χρόνο με την εγκατάσταση αντλίας θερμότητας για όσους καταναλωτές συμμετέχουν στο πρόγραμμα «Αλλάζω Σύστημα Θέρμανσης και Θερμοσίφωνα». Πρόκειται για ένα Πρόγραμμα επιδότησης που απευθύνεται στα νοικοκυριά, για την αντικατάσταση ενεργοβόρων συσκευών θέρμανσης με σύγχρονες αντλίες θερμότητας, τόσο στην κύρια όσο και στη δευτερεύουσα κατοικία, όπως στο εξοχικό ή σε ενοικιαζόμενο ακίνητο.

Τις νέες υπηρεσίες με τις οποίες θα «προικιστούν» οι πάροχοι περιλαμβάνει άλλωστε και ο νέος χάρτης ενεργειακής αναβάθμισης των κτιρίων που έδωσε πρόσφατα σε διαβούλευση το ΥΠΕΝ με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου να παραδέχεται ότι χρειάζεται να αλλάξει η φιλοσοφία των προγραμμάτων «Εξοικονομώ» προκειμένου να αντιμετωπίσει τις αγκυλώσεις και την γραφειοκρατία που δημιούργησε μεγάλες καθυστερήσεις στην υλοποίηση των μέτρων αυτών.

Έρχεται νέα κατηγορία τιμολογίων

Στο πλαίσιο αυτής της στρατηγικής αναδιάταξης, η ΡΑΑΕΥ ετοιμάζεται να εισαγάγει μια νέα κατηγορία ευέλικτων τιμολογίων στην αγορά προκειμένου να καλύψει την αυξημένη διαφοροποίηση των εμπορικών προτάσεων που κατατίθενται από προμηθευτές.

Η νέα κατηγορία, που θα συνοδεύεται από νέο χρωματικό σήμα (με προτάσεις όπως γκρι, μπορντό ή γαλάζιο), έρχεται να καλύψει προϊόντα τα οποία δεν θα ακολουθούν τις τιμές της χονδρεμπορικής αγοράς όπως τα «πράσινα» ή «κίτρινα».

Αντίθετα πρόκειται για προϊόντα που θα λανσάρουν για παράδειγμα συγκεκριμένη τιμή για τις πρώτες 100 κιλοβατώρες και διαφορετική για την κατανάλωση πάνω από αυτό το όριο όπως επίσης και πακέτα που έρχονται να προσδιορίσουν συγκεκριμένες ενεργειακές απαιτήσεις σε μηνιαία βάση όπως είναι το Picasso της Protergia που δημιούργησε από μόνο του μια νέα κατηγορία τιμολογίων που φέρνει πιο κοντά την ενέργεια στην φιλοσοφία των τηλεπικοινωνιών.

Όπως αναφέρουν αρμόδιες πηγές του ρυθμιστή ενέργειας, οι προμηθευτές ζητούν να υιοθετήσουν προϊόντα στην αγορά με μεγαλύτερη ευελιξία με ανάλογες προτάσεις να έχουν ήδη υποβάλλει η Φυσικό Αέριο, η NRG αλλά και η Elpedison. Τα προϊόντα αυτά μπορούν να διαμορφωθούν από τους παρόχους έχοντας ρήτρα πρόωρης αποχώρησης όπως εφαρμόζεται στα σταθερά τιμολόγια ρεύματος ή ακόμη και χωρίς ρήτρα αν θέλουν να προσελκύσουν ευκολότερα τους καταναλωτές.

Τέλος στα «πράσινα» τιμολόγια

Οι αλλαγές αυτές στην αγορά συμπίπτουν και με την λήξη ισχύος των «πράσινων» τιμολογίων, τα οποία δημιουργήθηκαν ως προσωρινή λύση το 2024 για τους καταναλωτές που δεν είχαν επιλέξει άλλο προϊόν προμήθειας και παρέμειναν στον βασικό κορμό της τιμολογιακής πολιτικής ακόμη και επί ζημία τους λόγω αυξημένου κόστους. Η λήξη αυτής της μεταβατικής περιόδου στα τέλη του 2025 δημιουργεί ανάγκη για άμεση επέκταση και αναμόρφωση του χρωματικού πλαισίου.

Η ΡΑΑΕΥ για τη διεύρυνση του χρωματικού κώδικα αναμένεται να θέσει σε διαβούλευση τις προτάσεις της τις επόμενες μέρες με στόχο η εφαρμογή των αλλαγών να ξεκινήσει από το Σεπτέμβριο.

Ρευματοκλοπές: Στα «δίχτυα» από ξενοδοχεία έως καφέ και σούπερ μάρκετ

 

από τον Οικονομικό Ταχυδρόμο - της Μάχης Τράτσα

Σε έξαρση βρίσκεται το φαινόμενο των ρευματοκλοπών στα πιο τουριστικά νησιά της χώρας,  στην Αττική και άλλες περιοχές  με εκατοντάδες επιχειρήσεις να απολαμβάνουν ενέργεια χωρίς να πληρώνουν ούτε ευρώ. Ξενοδοχεία, καφέ, σούπερ μάρκετ, ελαιοτριβεία και πολλές άλλες επιχειρήσεις «πιάστηκαν στα πράσα» από τον ΔΕΔΔΗΕ να κλέβουν ρεύμα – και μάλιστα σε μεγάλη κλίμακα.

Με την ίδρυση της νέας «Διεύθυνσης Ρευματοκλοπών» το 2025 ο αριθμός των περιπτώσεων  ρευματοκλοπής, από τις αρχές του έτους έως σήμερα, αυξήθηκε πάνω από 30% (συγκριτικά με την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι) και έφτασε στις 9.727 περιπτώσεις.  Η εκτιμώμενη αξία του κλεμμένου ρεύματος φτάνει περίπου τα 40 εκατ. ευρώ ενώ για το διάστημα Νοεμβρίου 2024 – Ιουλίου 2025 ήδη έχουν βεβαιωθεί ρευματοκλοπές πάνω από 6,1 εκατ. ευρώ  ενώ παράλληλα εξετάζονται περί τις 5.600   περιπτώσεις, εκ των οποίων οι 1.100 είναι διαπιστωμένες και οι 4.500 βρίσκονται στην… ουρά για επιβεβαίωση.

Από τις βεβαιωμένες κλοπές ρεύματος έχουν εισπραχθεί περί το 1,2 εκατ. ευρώ. Συνολικά, το τελευταίο οκτάμηνο το κλεμμένο ρεύμα υπολογίζεται σε 21,3 GWh (γιγαβατώρες).  Ωστόσο, τα νούμερα αναμένεται να αλλάξουν καθώς βρίσκονται σε εξέλιξη έλεγχοι και σε άλλους τουριστικούς προορισμούς  στα Επτάνησα (π.χ. Λευκάδα, Ζάκυνθο, Κεφαλονιά, Ιθάκη, Κύθηρα) και στη Χαλκιδική.

Ρεύμα “all inclusive” σε τουριστικές επιχειρήσεις

Οι έλεγχοι παραπέμπουν σε καλοστημένο “ρεσάλτο” στην ενεργειακή ασφάλεια. Για παράδειγμα, στο Ρέθυμνο, επιχειρήσεις όπως ελαιοτριβεία, σούπερ μάρκετ, συσκευαστήρια, τυποποιητήρια λειτουργούσαν χωρίς να έχουν συμβόλαιο με προμηθευτή.  Το ίδιο και δημοφιλές εστιατόριο στη Μύκονο.  Και δεν είναι η πρώτη φορά που οι ελεγκτές εντοπίζουν «πάρτι» ρευματοκλοπών σε μεγάλες επιχειρήσεις. Στη Ρόδο το 2023 οι «Ράμπο» του ΔΕΔΔΗΕ «τσίμπησαν» ρευματοκλοπή… πέντε αστέρων σε ξενοδοχείο που είχε κάνει επέμβαση στον μετρητή ώστε να μην καταγράφεται η ενέργεια που καταναλώνεται, με την αξία του κλεμμένου ρεύματος να ξεπερνά τα  200.000 ευρώ.

«Ηλεκτροσόκ» από ρευματοκλοπές στα νησιά

Το μέγεθος του προβλήματος κατέδειξαν στοχευμένοι έλεγχοι που έγιναν τον περασμένο μήνα (Ιούνιο 2025) σε περιοχές με υψηλή επισκεψιμότητα. Τα στοιχεία για τις… ηλεκτρικές παρανομίες στα τουριστικά hot spots είναι ενδεικτικοί. Ο αριθμός των διαπιστωμένων και πιθανολογούμενων ρευματοκλοπών ανά σύνολο ελέγχων έφτασαν το:

–  41,7% στην Ικαρία–  37,8% στη Μύκονο

–  22,3% στη Ρόδο

–  15,7% στην Κω

–  15% στο Ρέθυμνο

–  12,9% στην Τήνο

–  12,6% στη Σαντορίνη

–  12,5% στην Πάρο

–  9,4% στον Άγιο Νικόλαο

–  8,3% στο Ηράκλειο

–  7,5% στα Χανιά

–  5,8% στη Νάξο

Ωστόσο εκκρεμούν οι τελικοί εργαστηριακοί έλεγχοι προκειμένου να «κλειδώσουν» τα διαπιστωμένα ποσοστά των ρευματοκλοπών.

«Δωρεάν» ρεύμα για λίγους

Υψηλές επιδόσεις στις ρευματοκλοπές, σε επίπεδο πρωταθλητισμού, έχουν  επιχειρήσεις στον κλάδο της ξενοδοχειακής βιομηχανίας και της εστίασης συμπεριλαμβανομένων εστιατορίων, καφετεριών, μπαρ, catering, ξενοδοχείων και άλλων που παρέχουν υπηρεσίες φιλοξενίας.  Μάλιστα, με την… πρίζα στο χέρι πιάστηκαν και ορισμένες αλυσίδες καφέ που μπορεί σε ορισμένες γεωγραφικές περιοχές οι ρευματοκλοπές τους να υπερβαίνουν το 40% των ελεγχόμενων καταστημάτων τους.

Μία από αυτές στην Αττική πιάστηκε να κλέβει πάνω από δύο γιγαβατώρες με τις απαιτήσεις να φτάνουν πάνω από 450.000 ευρώ. Για άλλες τρεις  αλυσίδες καφέ οι απαιτήσεις κυμαίνονται συνολικά στις 830.000 ευρώ με τη ρευματοκλοπή να ξεπερνά τις 2,6 γιγαβατώρες.

Ρεύμα στον λογαριασμό… των άλλων

Το φαινόμενο των ρευματοκλοπών αποτελεί μια παραβατική δραστηριότητα που μεταφέρει στους συνεπείς καταναλωτές ρεύματος ένα κόστος άνω των 400 εκατ. ευρώ ετησίως. Γιατί; Επειδή το “κλεμμένο ρεύμα” δεν εξαφανίζεται μαγικά – το κόστος των απωλειών περνά στους παρόχους, εκείνοι καλύπτουν τη ζημιά και την περνούν στους λογαριασμούς των συνεπών πελατών τους.  Με απλά λόγια, όσοι κλέβουν ρεύμα, “φορτώνουν” το κόστος στον λογαριασμό των άλλων.

Το ζήτημα της πάταξης του φαινομένου της ρευματοκλοπής, που έχει λάβει ανησυχητικές διαστάσεις, αποτελεί προτεραιότητα για το επιτελείο του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) με τον υπουργό  κ. Σταύρο Παπασταύρο να δρομολογεί νέα αυστηρότερα μέτρα που περιλαμβάνουν έως την προσωρινή αναστολή της άδειας λειτουργίας επιχείρησης με διαπιστωμένη ρευματοκλοπή και το μόνιμο “λουκέτο” σε όσες υποτροπιάζουν. Το οριστικό πακέτο μέτρων που θα προωθηθεί προς ψήφιση στη Βουλή, πιθανώς από Σεπτέμβριο,  δεν έχει ακόμα κλειδώσει, όμως η κατεύθυνση είναι ξεκάθαρη: μηδενική ανοχή στους ενεργειακούς τζαμπατζήδες.

Στόχος,  όπως προέκυψε από ειδική σύσκεψη που έγινε στο ΥΠΕΝ την περασμένη Πέμπτη είναι η αυστηροποίηση του θεσμικού πλαισίου. Οι ρευματοκλοπές συνιστούν ποινικό αδίκημα, με βαριά πρόστιμα,  βάσει του ισχύοντος νομοθετικού πλαισίου. Ωστόσο, η διαδικασία είσπραξης των βεβαιωμένων οφειλών, παραμένει αργή – σε πολλές περιπτώσεις, οι επιτήδειοι εκμεταλλεύονται τις δυνατότητες που τους δίνει η νομοθεσία (προσωρινή διαταγή, ασφαλιστικά μέτρα) τραβώντας την υπόθεση για μήνες ή και χρόνο.  Πάντως, παρά τις δυσκολίες, τα έσοδα από οφειλές ρευματοκλοπών σχεδόν διπλασιάστηκαν φέτος, φτάνοντας ήδη τα 20 εκατ. ευρώ, 90% περισσότερα σε σχέση με πέρυσι, την ίδια περίοδο.

ΓΣΕΕ: Ενημέρωση παρουσίαση για το νέο ΠΣ ΕΡΓΑΝΗ ΙΙ και την ψηφιακή κάρτα εργασίας.